KÜLTÜR VE SANAT KURUMLARI

Iğdır il genelinde Merkez İlçe, Aralık, Tuzluca, Karakoyunlu ilçesi ve Melekli Beldesinde toplam 5 adet Halk Kütüphanesi mevcut olup, bu kütüphanelerde toplam 20.165 adet kitap ve süreli yayın bulunmaktadır. Ayrıca; çocuk kütüphanesi, gezici kütüphane, müze, konservatuar, opera, bale, orkestra, sanat galerisi, fuar, panayır, tiyatro ve sinema gibi kültürel birim ve etkinlikler bulunmamaktadır.

GELENEK VE GÖRENEKLER

Evlenme: Evlenmede bir kısım devreler vardır. Bu devreleri şöyle sıralaıyabiliriz. Kız beğenme, elçi gitme, söz kesme ve belge takma, nişan ve düğündür.
Kız Beğenme: Evlenme çağına gelen gençler ailenin iznini aldıktan sonra düğün vb. gibi yerlerde kız beğenirler.
Elçi Gitme: Erkek tarafı kız ailesince de beğenilirse kız tarafına hatırı sayılır kişilerle elçi gidilir. Kız evine giden elçiler Allah'ın emrini alarak kızın rızası alınıp kız babasından istenir.
Söz Kesme ve Belge Takma: Kız tarafından söz alınınca erkek tarafı birkaç gün sonra söz kesmek için kız evine gider. Erkek tarafı bu gidişinde şeker, kolonya götürerek oradakilere ikram eder. Kız tarafına verilecek başlık ve altın gibi diğer şeyler kesin karara bağlanır. Daha sonra hayır dualarla kızın parmağına belge yüzüğü takılır.
Nişan: Kararlaştırılan günde nişan töreni yapılır. Nişan törenini bazı aileler çalgısız yemekli yaparlar. Bazı aileler ise çalgılı yaparlar. Düğünün bir safhasında kıza yüzük takılır. Erkek ailesi tarafından altın ve bilezikleri takılırken kız ve oğlanın yakın akrabaları ve komşuları da hediyelerini verirler.
Düğün: Nişandan sonra düğün günü her iki aile tarafından kararlaştırılır. Düğünden bir-iki gün önce düğün hazırlıklarına başlanır. Her iki aile alışveriş için pazara çıkar ve alınan eşyalar genellikle gelin ve gelin akrabalarına alınır. Bunun yanında söz kesme taahhüt edilen eşyalar alınır. Düğün töreninin yapıldığı günün ertesi gelinin duvağına gidilir. Burada da kızın ve erkeğin akrabaları çeşitli hediyeler verirler.
Koç Katımı: Bu yörennin en eski geleneklerinden biridir. Bu adet koyun sürüleri olanlar arasında yapılır. Ekim ayının son haftasında yapılan bu törende koçlar renk renk boyanır, çeşitli meyve (Elma) ve şekerlemelerle süslenir. Koç katımı günü bir bayram havasında koçlar sürünün içerisine bırakılır.
Kirvelik: Kirvelik, bize Oğuz Türkleri'nden kalmıştır. Ayrıca, müslümanlar için de çoıcukları sünnet etttirmek islam dininin gereklerindendir. Kirveleri çocuk sahipleri seçerler. Eskiden olduğu gibi bugün de kirveliği çok büyük önem verilir. Şöyle ki kirve, kirve kızını alamaz. Bazı aileler sünnet yaparken aynen düğünde olduğu gibi çalgılı ve eğlenceli yaparlar. Bazı aileler ise yemekli yaparlar. Çocuklara sünnet olduktan sonra davetliler ve yakınları tarafından para ve çeşitli hediyeler verilir. Ayrıca, iki gün sonra da külden çıkarma yapılır.
Bayram Görmeleri: Bayram günleri akrabalar dostlar birbirlerini ziyaret ederler. Yörede Nevruz Bayramı'na da ayrıca büyük önem verilir. Bu bayramda da dost, akraba ve hasta ziyaretine gidilir, hal ve hatır sorulur.

FOLKLORİK DEĞERLER

Iğdır oyunlarının temeli Azeri oyunlarıdır. Bu oyunlar çok yönlü ve zengindir. Oyunları şöyle sıralayabiliriz:

Çalgılı Oyunlar: Saz, davul, zurna, klamet, akardiyon gibi çalgılarla oyunlar oynanılır. Oyunlar toplu oynanır, halayda bir kişi baş barı çeker ve çalgıcılara para verilmesi gelenektir.
Çalgısız Oyunlar: Çeşitli maniler söylenerek oynanan oyunlardır. Bu söylenen manilere "nanay" adı verilir.
Tek Oyunlar: Bu gruptaki oyunlar üç gruba ayrılır. Erkek oyunları kadın oyunları, erkek ve kadınların karşılıklı oynadıkları oyunlardır.

MUTFAK

BOZBAŞ
Malzemeler: Yarım kg et, 1 baş kuru soğan, Yeteri kadar yağ, 2-3 adet patates, 1-2 tane domates, Bir yemek kaşığı salça, Lepe (Nohutun kırılmışı)
Yapılışı: Önce normal bir tencereye soğanları küçük küçük kıyıp koyun. Eti normal büyüklükte doğrayın, yağla birlikte hafif kızartın. Sonra domatesi doğrayıp, salçayı da hafif sulandırıp tencereye dökün. Tencerenin yarısına gelecek şekilde su koyun. Bir taşım kaynadıktan sonra lepeyi (isterseniz nohut kırılmadan da konur). Patatesleri dörde bölüp tuzunu da ekleyerek tencerenin kapağını kapatın. Altını da hafif kısarak yarım saat kadar pişmesini bekleyin. İçi biraz çukur yemek tabaklarda servis yapın.

Not: İçine tandır ekmeği doğranıp yenirse lezzetine lezzet katılır. Tabiki yanında yeşil soğanı veya salatayı eksik etmeyin.

TAŞ KÖFTE
Malzemeler: 1 kg parça et, Yeteri kadar yağ, 3 adet patates, 1-2 adet domates, 1 yemek kaşığı salça, 1 baş kuru soğan, 1 çay bardağı pirinç, 1 çay bardağı bulgur, 1 çay bardağı lepe (Nohutun kırılmışı), Yeteri kadar nane, tuz, kırmızıbiber ve karabiber
Yapılışı: Düz bir taşın üzerine eti koyup iyice ezin. Sonra etin içerisine istenirse soğanları ve lepeyi ezebilirsiniz. Eğer etin içine ezmezseniz, eti taşın üzerinden alıp, içine soğanı küçük küçük doğrayın. Soğanı katıp elinizle hepsini iyice yoğurun. Diğer tarafta normal bir tencereye yağı ve kıyıp ayırdığınız soğanları koyun ve hafif kavurun. Sonra domatesleri doğrayıp salçayı da sulandırarak ilave edin. Tencerenin yarısına kadar su koyun ve bir taşım kaynatın. Yoğurduğunuz eti elinizle normal büyüklükte yuvarlayın ve kaynayan suyun içine atın. Patatesleri de dörde bölüp tencereye koyun yarım saat kadar pişmesini bekleyin. Çukur yemek tabaklarında servis yapın.

YOĞURT ÇORBASI
Malzemeler: Yarım kg yoğurt, Yarım kg ıspanak, 1 demet maydanoz, 1 çay bardağı pirinç, Tuz,
Yapılışı: Normal bir tencereye bir miktar su koyun kaynasın. Sonra içerisine yıkanmış pirinci ilave edin, bir miktar kaynadıktan sonra daha önce yıkayıp küçük küçük doğradığınız ıspanakları ve maydonozu ilave edin. Üzerine biraz daha su koyup karıştırın. Kaynamasına yakın tuzunu koyun. 15-20 dakika pişirin. Piştikten sonra ocağın üzerinden alın, serin bir yere bırakın soğusun. Büyük bir tabakta yoğurdu iyice çırpın. Üzerine soğumuş ıspanağı ilave edin ve iyice karıştırın. Çorba eğer katıysa biraz su ve tuz koyup kıvamını yakalayın.